Kolekcje Sztuki Staropolskiej. Radiowy Teatr w Teatrze

Przegląd "Kolekcje Sztuki" to projekt, którego głównym zadaniem jest zbudowanie przestrzeni spotkania, metafizyki z codziennością, sacrum i profanum. Inicjatorzy wydarzenia chcą czerpać i umiejscawiać sztukę w tradycji chrześcijańskiej Europy, w teologii, w tradycji i nauce kościoła oraz w filozofii. Pierwsza edycja przeglądu skoncentrowana jest na sztuce staropolskiej.

- Przełom w kulturze polskiej u schyłku wieków średnich związany jest z pojawianiem się piśmiennictwa w języku rodzimym, nowego kamienia węgielnego kultury narodowej. Przetłumaczenie Biblii na polski, wreszcie pojawienie się dzieł Mikołaja Reja z Nagłowic, Jana Kochanowskiego i Andrzeja Frycza Modrzewskiego pozyskuje dla naszego języka miejsca w literaturze europejskiej. (...) Te treści zostały wpisane w fundamenty naszej kultury. Chcemy by dziś wybrzmiewały w łączności z pierwszymi świadectwami ich świadomości - mówi Kurator Artystyczny pierwszej edycji przeglądu, Jarosław Gajewski.

Główną przestrzenią realizacji projektu jest radiowy teatr tworzony z udziałem widzów. W organizację inicjatywy włączyły się lubelskie instytucje: Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie i Radio Lublin, a partnerują im Wojewódzka Biblioteka im. H. Łopacińskiego w Lublinie i Teatr Stary w Lublinie.

Za nami pierwsze wydarzenie Przeglądu "Kolekcje Sztuki Staropolskiej". 22 września w siedzibie Radia Lublin nagrano słuchowisko "Rozmowy Króla Salomona z Marchołtem grubym a sprośnym" w reżyserii Marka Piasecznego, z udziałem Przemysława Gąsiorowskiego i Włodzimierza Dyły.

W planach jest jeszcze realizacja trzech słuchowisk pod opieką kuratorską Grażyny Lutosławskiej z wybranymi tekstami staropolskimi z udziałem zespołu aktorskiego Teatru im. J. Osterwy. Prapremierowe słuchowiska będą nagrywane z udziałem publiczności, na żywo w połączeniu z efektami dźwiękowymi i muzyką przygotowaną do słuchowisk.

Słuchowiska będą miały następnie swoją premierę na antenie Radia Lublin oraz w Teatrze im. J. Osterwy oraz będą dostępne na stronie Fundacji Sztuki Kreatywna Przestrzeń jako Medioteka Kolekcji Sztuki. Premiera pierwszego nagranego słuchowiska nastąpi 9 października o godz. 20.15 na antenie Radia Lublin.

Premierom słuchowisk będą towarzyszyły dyskusje i rozmowy z udziałem zaproszonych gości: twórców spektakli oraz badaczy zajmujących się teatrem i dramatem staropolskim. Wśród poruszanych tematów będą m.in. tradycja lubelskiego teatru staropolskiego, twórczość wielkich literatów, takich jak Biernat, Rej, Kochanowski, a także ceremoniały związane z Trybunałem Koronnym czy na przykład dysputy religijne prowadzone w lubelskich kościołach.

W programie inicjatywy znalazły się także pokazy przedstawień teatru telewizji, spektakli dodatkowych (jak "Dialog Śmierci (w Ogrodzie Rajskim)" w reżyserii Jolanty Juszkiewicz, koncert najstarszych pieśni religijnych i świeckich  wariantach melodycznych przekazywanych od pokoleń wyłącznie w tradycji ustnej, wystawa twórczości Romana Śledzia czy Targi Książek Ważnych.

Kolejna realizacja słuchowiska w ramach projektu odbędzie się już 11 października o godz. 18. Będzie to nagranie spektaklu "Brama" w oparciu o teksty Sebastiana Klonowica. W nagraniu udział wezmą: Jowita Stepniak, Magdalena Sztejman, Tomasz Bielawiec i Wojciech Rusin. Zainteresowani widzowie będą mogli przyjść do siedziby rozgłośni i uczestniczyć w wydarzeniu. Premiera słuchowiska w Teatrze Osterwy nastąpi 31 października o godz. 14, a na antenie Radia Lublin - 6 listopada o godz. 20.15.

KALENDARIUM PRZEGLĄDU KOLEKCJE SZTUKI STAROPOLSKIEJ

Nagrania słuchowisk w Radio Lublin (z udziałem publiczności):
- 22 września - Rozmowy Króla Salomona z Marchołtem grubym a sprośnym, reż. Marek Pasieczny, aktorzy: Przemysław Gąsiorowski, Włodzimierz Dyła
- 11 października - Spektakl „Brama” w oparciu o teksty Sebastiana Klonowica, reż. Grażyna Lutosławska
- 3 listopada - "Uciechy staropolskie" w oparciu o intermedia teatralne, Mateusz Nowak
- 2 grudnia "Gra o Narodzeniu" w oparciu o staropolskie intermedia teatralne, reż. Jarosław Gajewski

Pokazy spektakli - słuchowisk w Teatrze im. J. Osterwy w Lublinie:
- 3 października - Rozmowy Króla Salomona z Marchołtem grubym a sprośnym, reż. Marek Pasieczny, aktorzy: Przemysław Gąsiorowski, Włodzimierz Dyła (odwołany pokaz, premiera w Radiu Lublin 9.10 godz. 20.15)
- 31 października - Słuchowisko w oparciu o teksty Sebastiana Klonowica
- 28 listopada - "Uciechy staropolskie" w oparciu o intermedia teatralne
- 19 grudnia - "Gra o Narodzeniu" w oparciu o staropolskie intermedia teatralne

Biblioteka im. H. Łopacińskiego w Lublinie
- 22 października - prof. dr hab. Maria Juda (UMCS) - Galaktyka Gutenberga
- 23 października - prezentacja multimedialna i podcast "Starodruki w sieci. Staropolskie zasoby bibliotek cyfrowych. Prolegomena"
- 26 listopada - prof. dr hab. Dariusz Chemperek (UMCS) - Homo oeconomicus. Proza Mikołaja Reja
- 27 listopada - film "Starodruczne cymelia z kolekcji Hieronima Łopacińskiego"
- 10 grudnia -  dr hab. Anna Nowicka-Struska (UMCS) - Kobiety i pióro. O piszących mieszkankach klasztorów lubelskich epoki staropolskiej
- 11 grudnia - grudzień - film "Staropolskie silva rerum"

Radiowe rozmowy o sztuce staropolskiej prow. dr Patryk Kencki:
- 17 października - "W stronę źródeł, czyli o początkach literatury i teatru polskiego", prof. dr hab. Dariusz Chemperek, dr hab. Anna Nowicka-Struska, dr Patryk Kencki.
- 7 listopada -  "W stronę Lublina, czyli o staropolskich twórcach związanych z tym miastem", Grażyna  Lutosławska, dr hab. Anna Nowicka-Struska, dr Jarosław Cymerman, dr Patryk Kencki.
- 28 listopada - "W stronę profanum, czyli o staropolskiej twórczości plebejskiej",  Mateusz Nowak dr  Jarosław Cymerman, dr Patryk Kencki.
- 19 grudnia -  "W stronę sacrum, czyli o dramatyzacji świętych historii" -  Jarosław Gajewski,  prof. Dariusz Chemperek, dr Patryk Kencki.

Teatr Stary - pokazy Teatru Telewizji:
- 19 listopada - Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim  reż. Piotr Cieplak, rozmowa o spektaklu prow. Grażyna Lutosławska
- 3 grudnia  - Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim  reż. Piotr Tomaszuk, rozmowa o spektaklu prow. Jarosław Cymerman